مدت هاست میان پزشکان این نگرانی وجود داشته است که درمان تستوسترون خود منجر به سرطان پروستات می شود و یا باعث پیشروی سرطان پروستات ناشناخته ای می گردد. گرچه این عقاید تبدیل یک افسانه شده است؛ با این وجود بسیاری از پزشکان هنوز از این نگرانی به عنوان دلیل اصلی برای عدم تجویز درمان با تستوسترون یاد می کنند.

مطالعه حاضر به این نگرانی ها می پردازد و نتایج بلند مدت را برای 1365 مرد که انواع مختلف درمان تستوسترون را به عنوان بخشی از زمینه یابی آندورژن بریتانیا (UKAS) امتحان کردند، توصیف می کند.

روش کار

شرکت کنندگان مردان داوطلبی از UKAS بودند که تشخیص سندروم نقص تستوسترون ثانویه گرفته بودند. سن متوسط آن ها 54.2 بود که  93% از آن ها سفیدپوست بودند. این گروه حداقل به مدت 3 ماه و حداکثر بیش از 20 سال مورد درمان با تستوسترون قرار گرفته بودند.

از این مردان تاریخچه ی پزشکی استاندارد کلی گرفته شد و 3-5 سال پیش از اولین مراجعه به کلینیک به طور خاص برای عوامل مرتبط با تستوسترون پایین همچون دیابت، بیماری قلبی- عروقی، استرس، الکل، داروها، فقدان لیبیدو، کژکاری نعوظ (ED) و افسردگی بررسی شدند. به علاوه این مردان تست های دیجیتال راست روده (DREs) را انجام دادند.

بعد از کنترل نشانگان کمبود آندورژن توسط درمان با تستوسترون، این مردان طی مداخلات 6 ماهه به کلینیک مراجعه کردند. نشانه ها و پیشرفت پاسخ توسط چک لیست یائسگی مردانه و با گرفتن پروفایل های غدد درون ریز، بیو شیمیایی و هماتولوژیکی ارزیابی می شد.

مردانی که دارای کمبود تستوسترون اولیه، سرطان پروستات یا سینه، سندروم رختکن، بحران میانسالی مردانه، و تشخیص اولیه افسردگی بودند از مطالعه کنار گذاشته شدند. مردان بدون علامت و آن هایی که آموزش تناسب اندام را طلب کردند نیز از بررسی حذف شدند.

چهار نوع آمادگی تستوسترونی در این بررسی استفاده شد:

·کشت pellet

·تستوسترون آندکانوئیت خوراکی

·مسترولون

·ژل تستوسترون

مردان پیش از شروع درمان تستوسترون در مورد سرطان پروستات، با استفاده از تاریخچه ی  دستگاه ادراری، اندازه گیری سروم آنتی ژن اختصاصی پروستات PSA ، و DREs مورد غربالگری قرار گرفتند.  مردان دارای DREs نابهنجار از بررسی کنار گذاشته شدند و برای تست های بعدی فرستاده شدند.

به محض شروع درمان تستوسترون، سطوح PSA در سه ماه و سپس هر شش ماه اندازه گیری شد. DRE تنها در صورتی که مردی دارای علايم مجراي ادراري تحتاني (LUTS)، ثبت PSA نابهنجار، نگرانی درباره افزایش سطوح PSA در طول زمان یا کاهش در نسبت PSA آزاد/کل بودند، تکرار شد. هر مرد با سطوح بالای PSA (total PSA > 4.0 ng/mL) سونوگرافی ترانس رکتال و بیوپسی پروستات داشت.

نتایج

همه ی 4 نوع آمادگی تستوسترون تغییرات بسیار اساسی را طی زمان پایه و یک سال در مقادیر غدد درون ریز فراهم آورد. این نتایج در طول دوره درمان باقی ماند. در میان این انواع آماده سازی، هیچ تفاوتی در تغییرات PSA یا توزیع مورد های سرطان پروستات وجود نداشت.

1200 نفر از 1365 مرد در طول درمان شان/دوره پیگیری PSA نرمال داشتند. 28 نفر تشخیص بیماری خوش خیم پروستات گرفتند. چهار مرد که  PSA و نتایج DRE نرمال داشتند به دلیل نتایج نابهنجار با TRUS  یا به این علت که بیمار بیوپسی را به عنوان تست غربالگری پایه درخواست کرده بودند، بیوپسی پروستات داشتند. از این چهار مرد، در یک مورد سرطان پروستات تشخیص داده شد.

165 نفر از 1365 مرد حداقل یک مورد PSA بالا داشتند. 57 درصد این مردان در ابتدای درمان ثبت PSA بالا داشتند؛ از این مردان، چهار مرد سرطان پروستات داشتند. 9 نفر از 108 مرد که PSA بالا بعدا تشخیص سرطان پروستات گرفتند. از 34 مرد دارای بیوپسی پروستات برای PSA بالا، 13 مرد سرطان پروستات و 21 مرد بیوپسی منفی داشتند.

ارزیابی موارد دارای سرطان پروستات

14 مرد 57 تا 78 ساله پس از 1 تا 12 سال درمان تستوسترون تشخیص سرطان پروستات گرفتند. اکثر این مردان قبل از تشخیص، درPSA افزایش داشتند. همه این موارد از لحاظ بالینی تفکیک شده بودند. بیشتر مردان با تشخیص سرطان پروستات بیش از یک نوع درمان پروستات را دریافت کرده بودند. با این وجود، ریسک ابتلا به سرطان پروستات از لحاظ آماری میان آمادگی های متفاوت مهم تلقی نشد. دو نفر از 14 مورد سرطان پروستات با ریسک بالا در نظر گرفته شدند. 12 مرد باقیمانده در مرحله ی بالینی T1c طبقه بندی شدند. همه ی موارد سرطان پروستات برای درمان مناسب بوده و پذیرندگی درمانی داشتند.

محققان اشاره کردند که هر یک از انوع آمادگی تستوسترون PSA آزاد را در مقایسه با PSA کل افزایش داده است. نسبت آزاد/کل همراه با درمان ثابت ماند و یا افزایش پیدا کرد. این هم نشانه ی دیگری از بی خطری ذاتی همه انواع درمان جایگزین تستوسترون است. در این بررسی، کمی کاهش در این نسبت در مواردی که سرطان پروستات گرفتند مشاهده شد که این مقدار در ابتدای مصاحبه و تا زمان تشخیص از 0.23 به 0.17 رسید. نیمی از موارد برای مدت بیش از سه سال قبل از این تشخیص بالینی نسبت های میانه ای پایین (<0.10) داشتند که از این واقعیت که نسبت PSA آزاد پایین ممکن است به واقع برای سرطان پروستات پیش بینی کننده باشد حمایت می کند.

بحث و بررسی

محققان سه محدودیت را برای این مطالعه تعیین نمودند. برای مثال، پروتکل های بیوپسی در زمانی استفاده شدند که ممکن است اکنون مشابه آن زمان نباشند. هم چنین، امکان پیگیری بعضی از بیماران مهیا نشد. با توجه به محدودیت ها، محققان نتیجه گرفتند که درمان تستوسترون برای مردان دارای سندروم نقص تستوسترون به شرط همراهی آن با غربالگری دقیق مفید است. هم دو گروه بیماران و متخصصان بایستی هر گونه ریسک همراه با درمان تستوسترون و سرطان پروستات را در نظر بگیرند.

به علاوه محققان متوجه شدند که رویکرد آن ها برای تشخیص سرطان پروستات نسبت به مطالعات قبلی غربالگری سرطان پروستات کمتر تهاجمی بوده است. رویکرد تهاجمی تر ممکن است موارد بیشتری از سرطان پروستات را ایجاد کند. با این وجود، محققان اظهار داشتند، «غربالگری ویژه، به طور خاص در جمعیت سالمند، به طرزاجتناب ناپذیری خطر قابل توجه شناسایی سرطان غیرقابل توجه از لحاظ بالینی را که به عنوان بیماری تعریف می شود که کیفیت یا طول مدت زمان زندگی فرد را تهدید نمی کند، با خود به همراه دارد. »

شواهدی برای بی خطر بودن درمان تستوسترون در ادامه آمده بود:

مطالعات پیشین، که یکی از آن ها که در مجله پزشکی جنسی در سال گذشته چاپ شده بود، بی خطر بودن درمان تستوسترون را برای پروستات و عدم افزایش خطر هیچ یک از دو مورد سرطان پروستات یا هایپرپلازی پروستات تایید می کند.

در مردان با تست های از قلم افتاده یا ناموثق که با درمان بلند مدت تستوسترون درمان می شوند، سطوح PSA با افرادی از جمعیت بهنجار هم خوانی دارد و سرطان پروستات به ندرت گزارش می شود.

از میان 185 بیمار در کارت زرد – ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻠﯽ ﮔﺰارش دﻫﯽ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﯽ داروﻫﺎ ی بریتانیا- فقط 3 مرگ گزارش شد. ممکن است تنها دو مورد از آن مرگ ها با سرطان پروستات در ارتباط باشد.

مطالعات کوتاه و بلندت مدت فرد، آمادگی های تستوسترون امروزی نشان داده اند که افزایش سطوح PSA از محدوده ی بزرگسالان بهنجار فراتر نمی رود.

برسی حاضر نشان داد، هیچ افزایشی بالاتر از میزانی که در جمعیت بهنجار همان سنین انتظار می رفت در میزان سرطان پروستات و هیچ تغییر قابل توجهی در گرایش PSA به بالاتر از میزان قابل انتظار ناشی از افزایش سن وجود ندارد.

هم چنین محققان اظهار داشتند که درمان تستوسترون ممکن است برای مردان مبتلا به ED و LUTS مفید باشد.

نتیجه گیری

محققان نتیجه گرفتند که رابطه بین درمان تستوسترون و بروز سرطان پروستات افسانه ای بیش نیست. درمان جایگزین تستوسترون تا زمانی که مشکل سرطان پروستات است و غربالگری و مانیتور بخشی از پروتکل درمانی است، بی خطر انگاشته می شود. پزشکان و بیماران بایستی درک کنند که شمار اندکی از بیماران هم چنان می توانند به بدخیمی که از لحاظ بالینی قابل توجه است حتی با درمان تستوسترون مبتلا شوند.

بخش اعظم مردان هیچ عارضه ای در پروستات نخواهند داشت بلکه فواید بیشماری روی سطح سلامتی جسمی و روانشناختی، عملکرد نعوظ، و عوامل اساسی LUTS خواهند داشت. پزشکان و جراحان که فواید بالقوه ی بسیاری را برای بیماران خود در نظر می گیرند، تا وقتی که بازبینی ایمنی پیوسته انجام می شود نباید با ترس های فرضی از آن بهراسند.

مترجمان: فهیمه موسوی-دکتر حسین شاره